## Điểm tin cảnh giác dược 04/05/2022 ### Kháng sinh Fluoroquinolon **Bản tin Dược lâm sàng BIP (số 1/2022) vùng Occitanie (Pháp): Không khuyến cáo sử dụng fluoroquinolone điều trị viêm bàng quang cấp ở phụ nữ**. Năm 2018, Hiệp hội Bệnh truyền nhiễm Pháp (SPILF) đã khuyến cáo không sử dụng fluoroquinolon để điều trị viêm bàng quang cấp ở phụ nữ. Cơ quan Y tế Quốc gia Pháp (HAS) cũng kết luận rằng nhóm kháng sinh này “không có đủ lợi ích” đối với chỉ định trên. Các thuốc bao gồm ciprofloxacin, levofloxacin, ofloxacin, lomefloxacin, và norfloxacin. Quyết định này dựa trên cơ sở tình trạng kháng fluoroquinolon ngày càng phổ biến, trong khi thuốc có nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng trên gân, cơ xương, gây rối loạn giấc ngủ, co giật, mê sảng, tăng xu hướng tự tử, ... ## Điểm tin cảnh giác dược 05/05/2022 ### Pregabalin Thuốc chống động kinh và giảm đau thần kinh **Cơ quan Quản lý Dược phẩm Anh (MHRA): Nghiên cứu an toàn về nguy cơ trong thai kỳ của Pregabalin** Một nghiên cứu quan sát bao gồm hơn 2.700 thai kỳ phơi nhiễm pregabalin cho thấy việc **sử dụng thuốc trong 3 tháng đầu thai kỳ có liên quan đến việc tăng nhẹ nguy cơ dị dạng thai nhi nghiêm trọng**, so với không phơi nhiễm thuốc chống động kinh hoặc phơi nhiễm lamotrigin hoặc duloxetin. _Lời khuyên cho nhân viên y tế_ - Tiếp tục tư vấn bệnh nhân đang sử dụng pregabalin về: Nguy cơ tiềm ẩn đối với thai nhi (tham khảo tờ thông tin cho bệnh nhân). Sự cần thiết phải sử dụng biện pháp tránh thai có hiệu quả trong thời gian sử dụng thuốc. - Tiếp tục tránh sử dụng pregabalin trong thai kỳ, trừ trường hợp thực sự cần thiết và lợi ích dành cho bệnh nhân vượt trội rõ ràng nguy cơ đối với thai nhi. Đảm bảo bệnh nhân hiểu rõ và đầy đủ về lợi ích và nguy cơ của thuốc, các phương án điều trị thay thế, và đảm bảo bệnh nhân có quyền quyết định. - Khuyến cáo bệnh nhân đang có dự định mang thai trong thời gian điều trị đến gặp bác sĩ để thảo luận về tình trạng sức khỏe và các thuốc mà bệnh nhân đang sử dụng. - Trong trường hợp lợi ích vượt trội rõ ràng so với nguy cơ, và thực sự cần thiết phải sử dụng pregabalin trong thai kỳ, nên: Sử dụng liều tối thiểu có hiệu quả Báo cáo tất cả các phản ứng có hại nghi ngờ do thuốc, kể cả biến cố trên thai nhi _Lưu ý khi kê đơn thuốc chống động kinh_ - Khi bắt đầu điều trị, và trong các buổi tái khám bệnh nhân động kinh, thảo luận nguy cơ của các thuốc chống chống động kinh, nguy cơ nếu không điều trị động kinh trong thai kỳ, và điều chỉnh phác đồ điều trị dựa trên lâm sàng và hoàn cảnh của bệnh nhân. - Nhanh chóng chuyển bệnh nhân đang có dự định mang thai hoặc nghi ngờ đang mang thai cho bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn về phác đồ điều trị động kinh. - Nếu bệnh nhân có dự định mang thai, tư vấn cho bệnh nhân sử dụng acid folic 5 mg mỗi ngày trước khi mang thai. ## Điểm tin cảnh giác dược 21/05/2022 ### Kháng sinh Amoxicillin **Cơ quan khoa học y tế Singapore (HSA): Amoxicillin và nguy cơ viêm màng não vô khuẩn** Viêm màng não vô khuẩn là tình trạng màng não và tủy sống bị viêm không do nhiễm khuẩn. Các loại thuốc như thuốc chống viêm không steroid, globulin miễn dịch đường tĩnh mạch và kháng sinh, bao gồm amoxicillin, đã được xác định là nguyên nhân tiềm tàng của viêm màng não vô khuẩn. **Cơ chế bệnh sinh của viêm màng não vô khuẩn do thuốc vẫn chưa được biết rõ, nhưng đề xuất có thể do phản ứng quá mẫn muộn**. Có rất ít trường hợp viêm màng não vô khuẩn được công bố trong y văn liên quan đến việc sử dụng các chế phẩm chứa amoxicillin. Bệnh nhân thường xuất hiện sốt và đau đầu tiến triển trong vài giờ đến 7 ngày sau khi sử dụng amoxicillin. Chứng sợ ánh sáng, cứng gáy, li bì, đau cơ và cảm giác khó chịu cũng xảy ra với một số bệnh nhân. Đáng chú ý, hầu hết các trường hợp đều hồi phục tích cực, sau 2 đến 3 đợt viêm màng não vô khuẩn do amoxicillin. Các phát hiện trong dịch não tủy (CSF) điển hình bao gồm tăng bạch cầu (tế bào lympho hoặc bạch cầu trung tính), trong một số trường hợp đi kèm với tăng protein và nồng độ glucose thường bình thường (khác với trong viêm màng não do vi khuẩn với nồng độ glucose CSF thấp). Nuôi cấy CSF luôn âm tính. Việc chẩn đoán viêm màng não vô khuẩn do amoxicillin thường dựa trên mối liên quan về thời gian giữa việc uống thuốc và khởi phát triệu chứng, tăng bạch cầu CSF, xét nghiệm vi sinh âm tính và các triệu chứng có khả năng cải thiện nhanh, thường trong vài ngày sau khi ngừng thuốc. Vì đây là một chẩn đoán loại trừ, khai thác tiền sử dùng thuốc kỹ lưỡng có thể giúp hỗ trợ chẩn đoán viêm màng não vô khuẩn liên quan đến amoxicillin sau khi đã loại trừ nguyên nhân viêm màng não vô khuẩn liên quan đến nhiễm trùng và bệnh lý khác (chủ yếu là ung thư và bệnh tự miễn). _Đánh giá của Cơ quan Quản lý Y tế Canada_ Vào năm 2021, Health Canada đã xem xét nguy cơ tiềm tàng của bệnh viêm màng não vô khuẩn trên những bệnh nhân được điều trị bằng các chế phẩm có chứa amoxicillin và kết luận rằng có thể có mối liên quan giữa bệnh và thuốc. Các đánh giá thực hiện trên các bệnh nhân viêm màng não vô khuẩn liên quan đến việc sử dụng amoxicillin tại Canada và các nước khác, đồng thời nghiên cứu các trường hợp tại quốc gia khác được báo cáo cho Cơ sở dữ liệu về phản ứng có hại của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cho thấy mối liên hệ giữa nguy cơ viêm màng não vô khuẩn và việc sử dụng amoxicillin. _Ghi nhận tại Singapore_ HSA đã nhận được 01 báo cáo về bệnh viêm màng não vô khuẩn có thể liên quan đến sử dụng amoxicillin/acid clavulanic. Hiện tại, viêm màng não vô khuẩn là một biến cố bất lợi đã được ghi trên nhãn của một số chế phẩm có chứa amoxicillin. HSA đang làm việc với cơ quan đăng ký thuốc của các chế phẩm còn lại để đảm bảo thông tin an toàn trên được liệt kê trong thông tin sản phẩm của tất cả các chế phẩm có chứa amoxicillin tại Singapore. _Khuyến cáo của HSA_ **Viêm màng não vô khuẩn liên quan đến amoxicillin là một biến cố bất lợi rất hiếm gặp nhưng có thể hồi phục, có thể được xử trí bằng cách ngừng thuốc**. Do đó, việc nhanh chóng phát hiện biến cố này có thể giúp không phải tiến hành quy trình chẩn đoán xâm lấn và điều trị kéo dài, cũng như khả năng xuất hiện các đợt tái phát liên quan đến việc sử dụng amoxicillin tiếp theo. Nhân viên y tế cần cân nhắc khả năng xảy ra biến cố này ở bệnh nhân được kê đơn các chế phẩm chứa amoxicillin xuất hiện viêm màng não vô khuẩn sau khi loại trừ các nguyên nhân do nhiễm khuẩn hoặc bệnh lý khác.