TRÁNH TƯƠNG TÁC THUỐC VỚI THỨC ĂN – ĐỒ UỐNG
ẢNH HƯỞNG CỦA THỨC ĂN ĐẾN TÁC DỤNG CỦA THUỐC
Thức ăn làm thay đổi pH dạ dày:
· Khi đói (sáng sớm), dạ dày chứa ít dịch, pH rất acid (1,7-1,8)
· Khi no, pH dạ dày tăng đến ≥ 3 tùy thuộc chế độ ăn.
· Khi no thuốc sẽ nằm lâu ở dạ dày
· Sự tháo sạch dạ dày có ảnh hưởng đến tốc độ di chuyển của thuốc: khi no thuốc mất 1-4 giờ để cùng thức ăn thoát khỏi dạ dày, khi đói, thời gian này chỉ còn là 10-30 phút.
· Các thuốc Tetracyclin, Ciprofloxacin, các antacid (Maalox, Phosphalugel….) sẽ tạo kết tủakhi dùng chung với sữa hoặc thức ăn chứa ion Fe, Mg, Ca…làm giảm tác dụng của thuốc
· Dạng viên bao tan ở ruột sẽ giảm tác dụng khi ăn no.
· Thuốc tan mạnh trong lipid sẽ hấp thu tốt hơn khi ăn (thuốc kháng nấm)
· Nhiều thuốc khi phải kiểm tra lượng K+, Na+ trong chế độ ăn:
· Thuốc lợi tiểu (nhóm Thiazid) và corticoid gây thiếu hụt K+, sẽ làm tăng nguy cơ loạn nhịp tim nếu dùng Glycosid trợ tim
· Dùng corticoid dài ngày gây loãng xương do giảm hấp thu calci…
ẢNH HƯỞNG CỦA THỨC UỐNG ĐẾN TÁC DỤNG CỦA THUỐC
Nước:
· Nước giúp thuốc nhanh chóng tới tá tràng là nơi thuốc dễ hấp thu. Nên uống thuốc với ≥ 100ml nước ở tư thế đứng, không nên uống quá ít nước hoặc không uống nước. Một số thuốc kháng sinh cần uống nhiều nước: Amoxicillin, penicillin V, Erythromycin…
Sữa:
· Thuốc cùng với sữa không những làm giảm tác dụng của thuốc mà còn ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ chất sắt của cơ thể.
· Canxi có trong sữa, sữa đậu nành, nước trái cây chứa sữa có thể cản trở tính hiệu quả của thuốc điều trị các bệnh tuyến giáp, kháng sinh (doxycyclin, augmentin…), muối sắt….
· Tốt nhất là nên đợi ít nhất 4 giờ sau khi uống thuốc rồi mới dùng đồ uống giàu canxi.
Cà phê, nước chè (trà), cacao, chocolat:
· Cà phê, nước chè (trà), cacao, chocolat chứa nhiều cafein, theophyllin gây hưng phấn thần kinh.
· Nên tránh dùng vói các thuốc trị hen chứa theophyllin dễ gây quá liều.
· Các thuốc Paracetamol, Aspirin giảm đau hạ sốt tăng tác dụng khi dùng chung.
Rượu (cồn):
· Tránh dùng rượu với các thuốc tác dụng lên thần kinh: thuốc an thần gây ngủ (Diazepam, Phenobarbital, thuốc tiểu đường, huyết áp (Captopril, Enalapril…), thuốc chống dị ứng… à sẽ làm giảm độ tập trung, suy giảm vận động, dễ dẫn đến té ngã, tai nạn hoặc gây độc tính.
KẾT LUẬN
ü Một số thức ăn – đồ uống có thể làm tăng tác dụng phụ hoặc làm giảm tác dụng điều trị của thuốc.
ü Các tương tác giữa thuốc và thức ăn – đồ uống thường được chỉ rõ trong tờ hướng dẫn dùng thuốc. Vì thế cần chú ý phải đọc kỹ hướng dẫn dùng thuốc để tránh mọi tương tác có thể xảy ra.
ü Tốt nhất là uống thuốc với một ly nước lọc hoặc dưới sự hướng dẫn của Bác sĩ, Dược sĩ.